Kullanıcı deneyimini önemli ölçüde etkileyebilecek en basit seçeneklerden biri olan "Karanlık Mod" ve "Aydınlık Mod", telefonunuzdaki arayüzün nasıl görüneceğini belirleme konusunda önemli bir rol üstlenir. Bu yazımızda, Dark modun ne olduğunu ve daha tanıdık muadili olan Light modu ile nasıl karşılaştırıldığına bakacağız. Hangisinin sizin için iyi bir seçim olduğuna daha iyi karar verebilmeniz için her iki özelliğin de artılarını ve eksilerini inceleyeceğiz. “Dark Mod” da “Light Mod” da iş verimliliğiniz, görsel performansınız ve göz sağlığınız üzerinde farklı etkilere sahip olabilir. Öyleyse asıl soru şu: Karanlık tarafa geçmenin zamanı geldi mi?
Karanlık mod; akıllı telefon, tablet, TV ve bilgisayar gibi cihazların kullanıcı arayüzleri için geliştirilen bir görüntü ayarıdır. Dark mode aynı zamanda “siyah mod”, “karanlık tema” ve “gece modu” gibi isimlerle de bilinir. Karanlık temalar, açık renkli bir arka planda gösterilen koyu renkli metinleri, siyah bir arka planda gösterilen açık metinlere dönüştürür. Karanlık modun arkasındaki fikir, okunabilirlik için gereken minimum renk kontrast oranlarını korurken cihaz ekranlarından yayılan ışığı azaltmaktır. iPhone'lar, Android telefonlar ve hatta yeni nesil işletim sistemine sahip bazı PC’ler, dahili bir karanlık modu sunar, ancak yine de bazı bireysel uygulamalarda karanlık modu ayarlamanız gerekebiliyor.
Aslında karanlık mod yeni bir buluş değil. Sadece birkaç on yıl önce, bilgisayarların neredeyse tamamı siyah ekrana sahipti. Katot ışın tüpleri (CRT) tarafından desteklenen en eski bilgisayar monitörleri varsayılan olarak siyah renkliydi. Düşük kapasiteli katot ışını tüpleri ile gelen bilgisayar ekranları, başlangıçta şimdi karanlık mod olarak adlandırdığımız siyah arka planı kullandı. Teleteks uygulamasını hatırlarsanız hava durumunu, burçları veya maç sonuçlarını okumak için televizyona bakarken siyah bir arka plan üzerinde beyaz, açık mavi, kırmızı ve sarı gibi renklere sahip metinleri görebilirdiniz. Siyah ekran üzerinde akan yeşil kodlar, koyu mod uygulamasını doğal olarak kullanan yazılımcıların da iyi bildiği bir görüntüydü. 1990’lı yıllarda popülerleşen renkli ekran panelleri ise bilgisayarları sadece bir yazılım aracı olmaktan çıkararak gündelik kullanıma da uygun hale getirdi.
Dark Modun Avantajları Nelerdir?
• Dark mod, düşük ışık altında harikadır. Bu sayede diğer insanları rahatsız etmeden telefonunuzu kullanabilirsiniz.
• Telefonunuzdan daha az "Mavi Işık" yayılacaktır. Telefonunuzu yatmadan önce kullanmaktan vazgeçemiyorsanız uykuyu açmayı engelleyen karanlık temalar sayesinde ideal ışık ortamını oluşturabilirsiniz.
• Daha az enerji tüketildiği için telefonunuzun pili daha uzun süre dayanır.
• Özellikle düşük ışık koşullarında göz yorgunluğunu ve kuru göz sorunlarını azaltabilir.
• Bazı uzmanlar, karanlık modun ışığa duyarlılığı veya görme bozukluğu olan kişilere yardımcı olabileceğini de söylüyor.
Dark Modun Dezavantajları Nelerdir?
• Karanlık arka plan, her koşul için uygun olmayabilir. Yazılar soluk görünebilir ve bu durum göz yorgunluğunu artırabilir.
• Karanlık modda uzun içerikleri, görselleri ve grafikleri okumak daha zor olabilir.
• İyi aydınlatılmış güneşli bir odada, karanlık bir arka plan üzerindeki açık renkli metinleri okumak zorlayıcı olabilir.
• Dark mod, eski tip LCD ekran cihazlarda verimli bir şekilde çalışmayabilir.
• Karanlık mod, gerçek bir kontrast sağlayamayabilir veya pil süresini istenilen oranda uzatamayabilir. Bunun olması için OLED veya AMOLED gibi organik ışık yayan diyot bir ekrana ihtiyacınız olacak.
Buradan karanlık modu deneyip, aydınlık modu kullanmaya devam edenlere selam olsun. Peki ya aydınlık (Light mode) modunun gelişimi ve hikayesi nedir?
“Gündüz Modu” veya “Işık Modu” olarak da bilinen Light Mode, başlangıcında insanlar tarafından kullanılan geleneksel ve tanıdık bir medya biçimini taklit etmek için geliştirilmiştir. Ekranda görülen şeyi gerçek hayattan bir örnekle bağdaştırabilmek ve sayfa içinde daha iyi bir uzamsal farkındalığa sahip olabilmek için Light Mode bir arayüz kullanmak oldukça yerinde bir seçim olacaktır. Belgelerin ve dosyaların beyaz kâğıda siyah mürekkeple yazdırılmasına alıştığımız için Light modu gözümüze tanıdık gelir. Light modunda arka plan beyaz, gri, bej, mavi, sarı ve bu renklerin saydam tonları olarak tercih edilirken yazı fontu, çerçeveler ve grafikler de siyah ve koyu gri gibi tam kontrast oluşturacak şekilde seçilir.
1977'de Apple II'nin piyasaya sürülmesi, beyaz ekran serüveninde önemli bir dönüm noktası oldu. Bu tarihten önce, hatta 1980'lerin sonlarına kadar bilgisayar arayüzleri geniş bir renk yelpazesinden yararlanmaya başlamamıştı. Zaman içinde programcı olmayan insanları da bilgisayar kullanmaya teşvik etmek için arayüzler yavaş yavaş kâğıda benzeyecek şekilde uyarlandı, yani beyaz kâğıt üzerine siyah metin rağbet görmeye başladı. Günümüze kadar devam eden bu trend, standart beyaz LED aydınlatma panellerinin farklı cihazlarda yaygın olarak kullanılabilmesine de olanak tanıdı.
Light Mode Avantajları
• Birçok web sayfası, uygulama ve UI (Kullanıcı Arayüzü), standart Light modu için optimize edilmiş olacaktır.
• Light modu, kontrast ve okunabilirliğe yardımcı olur; uzun makaleler, e-kitaplar ve infografik içerikler, daha kolay bir şekilde okunabilir.
• Ortalama görüşe sahip bir insan için gündüz görmek çok daha kolaydır. Gece görüşü ise biraz daha belirsizdir ve sizi aktif olarak nesneleri ayırt etmek için dikkatinizi odaklamaya zorlar. Light modu, görüşün kısıtlı olduğu ortamlarda daha rahat okuma imkânı sunar.
• Özellikle açık renkli arka planlar, gözlerinizin eldeki bilgilere odaklanmasına izin verir. Arka plan renginin açık olması koyu renkli yazıları okumak için göz bebeklerinin daralmasını sağlar ve yüksek kontrastlı nesnelere odaklanmayı kolaylaştırır.
• Genel anlamda daha fazla ışık, daha kolay görme, şekilleri ve metinleri anlamak için gözleri daha az zorlamak anlamına gelir. Bu durum özellikle gündüz görüşünde Light modu daha tercih edilesi hale getirir.
Light Mode Dezavantajları
• Ekranınıza bağlı olarak pilinizi karanlık mod seçeneğinden daha hızlı tüketebilir.
• Uzun süreli kullanımlarda gözü yorabilir ve baş ağrısı yapabilir.
• Yayılan “mavi ışık” miktarı nedeniyle uyumadan önce kullanıldığında uykunuzu kaçırabilir.
Light vs Dark mode karşılaştırması, sadece kullanıcılar için değil tasarımcılar ve yazılımcılar için de önemli konudur. Web siteniz veya uygulamanız için hangi arayüz tasarımının iyi olacağına karar verirken kullanım önceliklerini de mutlaka göz önünde bulundurun. Önceliğinizi belirlemeniz, kullanıcılarınıza sunmaya çalıştığınız deneyimi daha iyi anlamanıza olanak tanır.
Örneğin; açık renk temaya sahip bir dizayn için seçtiğiniz birincil modun uygulamanızda maksimum kullanım kolaylığı sunduğundan emin olmalısınız. Kullanıcı Arayüzü (UI) geliştirirken okunabilirlik, akılda tutulması gereken önemli bir faktördür ve bu Light modda kolayca gerçekleştirilebilir. Dijital sanat ve medya çağının sunduğu sonsuz tasarım zenginliği ise karanlık modda sürükleyici bir kullanıcı deneyimi oluşturabilmenize olanak tanır. “Dark Mod“ ve “Light Mod” arasında işlevsel geçişler yaparak kullanıcı deneyimini en üst seviyeye taşıyabilirsiniz.
Açık veya karanlık modlar arasında geçiş yapmak nihayetinde kişisel tercihe bağlıdır. Rahat, rafine ve gece görüntüleme estetiğinden hoşlanan kullanıcılar, Dark modu tercih edebilir; daha aydınlık ve kolay anlaşılabilir bir deneyim için ise Light mod kullanılabilir. Hiçbir mod diğerinden daha iyi değildir, ancak kullanıldığı bağlama göre her ikisinin de artıları ve eksileri vardır. Kullanıcı deneyimini zamana ve ortama uygun olarak optimize edebilmek için her iki mod arasında geçiş de yapabilirsiniz. Semantik yorumlama, görsel yorgunluk, teknoloji, okunabilirlik, estetik ve göz sağlığı gibi etkenleri esas alarak hangi modun kullanımınıza uygun olacağına karar verebilirsiniz.
Light mode ve Dark mode gibi kullanıcı deneyimine etki eden arayüz tasarımları etkilerini öğrenmek ve arayüz tasarımı hakkında daha detaylı bilgiler edinmek için online şekilde gerçekleşen UI Eğitimimize göz atabilirsiniz.
-min.jpg)
.png)
