Yazı Tiplerinin Kullanıcı Üzerindeki Etkisi Nedir?

Yazar
Emine Alpşar

Bu İçerikte Yer Alan Ana Başlıklar:

Yazı Tiplerinin Kullanıcı Üzerindeki Etkisi Nedir?
Tipografi Nedir?
Serif
Sans-Serif
Slab-Serif
Script
Decorative
Yazı Tipi Seçimi
Fontları Kullanırken Nelere Dikkat Etmeli?

Bu içerik ile; tipografinin temellerini, nerede hangi yazı türünü kullanmanız gerektiğini, bir tasarımda yazı tipini nasıl kullanmanız ve nasıl kullanmamanız gerektiğini öğreneceksiniz.


Yazı Tiplerinin Kullanıcı Üzerindeki Etkisi Nedir?

Tipografi Nedir?

Tasarımda iletişim ve algı hayati bir rol oynar. Ürün veya hizmetlerinizi tasarlarken onların dışarıya karşı oluşturduğu etki ve vermek istediğiniz mesajı iyi bir şekilde yansıtması gerekir. Tipografi, vermek istediğiniz mesajı ve amaçlarınızı en iyi şekilde ifade etmenizde size yardımcı olabilecek bir elementtir. 

Tipografi bir metnin “stil veya görünümüdür”

Tipografi günlük hayatta birçok yerde karşımıza çıkar. Yiyecek paketlerinde, yazılı metinlerde, tabelalarda kısacası başınızı çevirdiğiniz her yerde. Bu kadar çok karşılaşsak da, tipografik elemanlar birbirinden farklıdır ve her biri farklı bir tamamlayıcı rol üstlenir. Bu yüzden kullanıcı deneyimini iyileştirmek ve amacına uygun şekilde kurgulayabilmek için tipografinin öğelerinden faydalanılır. Yazı tipi, boyutu, genişliği, satır uzunlukları, yazı tipi rengi ve dahası tipografinin vazgeçilmez elemanlarındandır ve hepsi birlikte çalışarak en iyi kullanıcı deneyimini yaratmayı hedeflerler.

Farklı farklı birçok yazı tipi görüyoruz peki bunların matematiği nedir, hikayeleri var mıdır? Yazı tiplerinde Normal, İtalik, Kalın‘ın dışına nasıl çıkarız görelim!

Serif

yazi tipleri

En geleneksel yazı tipi olarak kabul edilen Serif’in ayırt edici özelliği, harflerin ana çizgilerinin uzantılarından çıkan “tırnaklar”dır. Serif kelimesi de çıkıntı demektir ve bu türün ismi buradan gelir. Çok eski zamanlardan bu yana kullanımı revaçta olan bu yazı türünün okunabilirliği oldukça kolaydır. Bu nedenle çoğunlukla gazete, roman gibi uzun metinlerde tercih edilir. 

Tasarım Algısı: Güven ve zarafet gibi çok önemli iki hissi de yoğun bir şekilde yaratır. Klasikten ödün vermeyen ve yerleşik görünmek isteyen bir tavrı vardır. En eski türlerden biri olmasına karşın hala bir çok markanın kimliğini oluşturuyor olması “zamansızlığını” yani modasının asla geçmediğini ve geçmeyeceğini kanıtlar niteliktedir.


Sans-Serif

yazi turleri

Adından da anlaşılacağı üzere “Sans” Serif, Serif özelliği gösteren fontların tam zıttını yansıtır. Fontların uzantılarında herhangi bir şekilde bir vuruş veya çıkıntı bulunmaz. Serif’li fontlara göre çok daha basit, net ve modern bir yapıya sahiplerdir. Parlak ekranlarda belirgin bir şekilde ortaya çıkan keskin ve sade çizgilerin cihazlar tarafından işlenmesi kolaydır. Bu nedenle Sans-Serif yazı fontları ekranda metin okumak için kullanılabilecek en elverişli yazı tipi olma eğilimindedir.

Tasarım Algısı: Klasik anlayıştan sıyrılan bu tür, modernliği ve netliği simgeler. Genç bir türdür. Bu nedenle de çağdaş bir görünüm yaratır. Heyecanlı bir o kadar da rahat, yeniliklere açık ve dinamizme önem veren bir algı oluşturulmak istenirse adres Sans-Serif olmalıdır.


Slab-Serif

yazi sekli

Az önce bahsettiğimiz Serif yazı tipi ailesinin bir üyesidir. Seriflerin “tırnakları” çoğunlukla kalından inceye doğru yumuşak bir geçişe sahiptir. Slab-Serif’te ise aksine bu tırnaklar daha köşeli, hatta kare şeklinde, bloklanmıştır. Minimum varyasyona uğramış geometrideki bu serifler, orijinal seriflerin dilini hala yansıtırken aynı zamanda modern bir yaklaşımı haline gelmiştir.

Tasarım Algısı: Klasik ve modernin harmanlanması olarak görülen bu türün en vurgulu özelliği kendine güvenen bir yazı stili olmasıdır. Deyim yerindeyse “ayakları yere sağlam basan” bir enerjisi vardır. Markalar kendilerini cesur ve güçlü bir şekilde ifade etmek isterlerse çoğunlukla tercihleri Slab-Serif olacaktır.

Script

yazi stilleri

El yazısı mantığıyla oluşturulan ve şuana kadarki bahsettiklerimizden çok daha az resmi bir yazı tipidir. Genellikle bitişik el yazısı harflerini taklit eder ve çoğunlukla süslemeler ve dekoratif şekiller içerirler. Uzun vadede göz yorucu bir font olduğundan, uzun yazı veya makalelerde tercih edilmez.

Tasarım Algısı: Az önce bahsettiğimiz dekoratif şekiller sayesinde yumuşak, genç ve rahatına düşkün bir etki yaratır. Aynı zamanda trend ve sofistike oluşu sürekli onu dinamik kılar. Bazu çeşitleri elegant bir görüntü yakalamak ve romantik bir atmosfer için de kullanılır.


Decorative

font turleri

Script gibi Decorative de sınırlı ve spesifik kullanım alanlarına sahiptir. Aslında diğer türlerin aksine, birden çok karaktere bürünebilir. Birbirinden apayrı grafik elemanlar ve geçişler barındıran yüzlerce font bulunabilir. Her biri kendi atmosferini ve karakterini oluşturabilir. Bu kadar spesifik bir tür olmaları onları sürekli kullanılan bir tür olmaktan çıkarır. Düz ve uzun metinlerde yorucu ve kalabalık görüneceği için tercih edilmez. Bunun yerine genelde logo, çarpıcı bir slogan veya başlıklar için yani daha grafik ağırlıklı işler için tercih edilirler.

Tasarım Algısı: Modern, dinamik ve yeniliğe açık bir etki uyandırır. Aralarında oldukça fütüristik olan font çeşitleri de bulunur. Yaratıcı ve özel olduğunuzu hissettirir. Seçilen fonta göre: Mutsuz, eğlenceli, yaratıcı, korkutucu gibi birçok farklı duyguyu sadece doğru fontu bularak yaşamanız mümkün olacaktır.


Yazı Tipi Seçimi

Ne mesaj vermek istiyorum?

Her yazı türünün kendine göre bir duygusu var. Sıradan veya nötr, egzotik veya grafik birçok hissi yaratabilirler. Bu yüzden yazı fontu seçerken öncelikle onun hangi yazı türü olduğunu bilmelisiniz. Vermek istediğiniz mesajı düşünmeniz ve ardından uygun bir yazı tipi seçmeniz önemlidir.

Hangi fontlardan kaçınmalıyım, neden?

Font seçiminde en önemli şeylerden birinin vermek istediğiniz mesajı iyi benimsemek olduğunu söylemiştik. Bu nedenle fontu seçerken onun kendi başına havalı veya sofistike olması pek bir anlam ifade etmez. Modası geçmiş veya aşırı kullanılmış olduğu için ünlenmiş fontlardan kaçının. Çünkü bu fontlar, ya da benzerleri, etrafta oldukça fazla bulunur. Bu durum, mesajınızla karşınızdakileri etkileme ihtimalinizi düşürür.

Birbirinden farklı fontlar nasıl kombinlenir?

Burada “Az çoktur.” ilkesinden ilerlemek en doğru kararlardan biri olacaktır. Font seçimleri yemek yapmaya benzer. Ayarında tuz koyarsanız çok güzeldir fakat bir daha fazla eklediğinizde anında mahvolabilir. Fontlar da böyledir, bir sürü font kullanmak her zaman iyi sonuçlar vermez. Bu nedenle projenizin başında bunu sınırlandırmak en iyisidir. Yaptığınız işin içeriğine göre değişkenlik gösterecek olsa da maksimum 1 veya 2 farklı font kullanmak idealdir. Daha fazla kontrasta ihtiyacınız varsa, fontunuzun potansiyelinden yararlanın. Kalın, ince, italik, boyut gibi birçok özelliğini değiştirerek aynı fontun farklı varyasyonlarını kullanabilirsiniz. 

Siyahla beyaz gibi, acıyla tatlı gibi hayatın her tarafında zıt kutupların farklı bir uyum yarattığını görmüşüzdür. Aynı durum fontlar için de geçerlidir. Fontları kombinlerken birbirinin zıttı türleri seçmek iddialı bir kompozisyon yaratacaktır. Serif ile sans-serif, decorative ile sade bir font ya da kısa ve uzun fontları bir arada kullanmaktan çekinmeyin!


Fontları Kullanırken Nelere Dikkat Etmeli

Hiyerarşi

Okuyucunun gözünün ilk görmesini istediğiniz ya da en çok dikkatini çekmek istediğiniz yere yönlendirmek için kullanılır. Aynı zamanda kompozisyonun daha dengeli olmasını ve tasarımsal olarak daha bütün durmasını sağlar. Bu farklı vurguları bir arada sunmak için, kullanıcının fark etmesini istediğiniz ögeleri ön plana çıkarın. Bunun için vurgulanacak bölümleri daha büyük yazabilir, kalınlaştırabilirsiniz. Tüm harfleri büyük yazmaktan kaçının, bu okuyan kişinin odak noktasını kaçırmasına neden olabilir ve olumsuz bir etki yaratabilir. Kısacası, daha cesur ve iddialı görünün.

tipografi

Leading

Satır aralığı olarak da bilinen bu kavram, metinler arasındaki boşluğu ifade eder. Kompozisyonunuzda ne kadar satır aralığı kullanacağınızı, her yerde eşit boşlukta mı kullanmanız gerektiğini anlamanızı sağlar. Buna ilk zamanlar karar verememek normaldir. Bu nedenle cihazınızdaki varsayılan aralık muhtemelen işinizi görecektir. Bu boşlukları düzenlemekteki temel hedef metninizi mümkün olduğunca rahat okunabilir hale getirmektir. Çok fazla ya da az boşluk bırakmak kullanıcıyı rahatsız edebilir.

font turleri

Tracking

Karakter aralığı olarak da adlandırılan tracking, bir kelime içerisindeki karakterlerin arasındaki boşluğun eşit olarak arttırılıp azaltılmasına denir. Daha okunaklı bir kompozisyon yaratmayı hedefleyen Tracking, bazı fontlarda yetersiz kalan boşlukları düzeltme ve sanatsal bir etki yaratmak amaçlı da kullanılabilir.

yazi fontlari


Kerning

Kerning de karakterler arasındaki boşluklarla alakalıdır. Tracking’den farkı, her karakter arasında değişen boşluklarla ilgili olmasıdır. Çok az da olsa simetriye dikkat eden biriyseniz, kötü kerning’e sahip bir kelimeyi direk fark edersiniz. Çoğunlukla bir baskı hatası var gibi görünür. Yanlışlıkla bu tarz bir font mu seçtiniz? Hemen uzaklaşın!

yazi tipleri isimleri


Oluşturulma Tarihi
13/7/21
Güncellenme Tarihi
23/9/21
Online Eğitim
UI Eğitimi

Cihazlar ve kullanıcılar arasındaki etkileşimi kolaylaştıran arayüzler nasıl tasarlanır?

16 Nisan - 28 Mayıs 2024

Öne Çıkanlar

Öğrenci
Profesyonel
9990 TL
ONLINE EGİTİM
Online Eğitim
UI Eğitimi
16 Nisan - 28 Mayıs 2024
20
KATILIMCI
Detaylı İncele

Space Konularımız

Userspots Bülten
Her ay tasarım ve teknoloji üzerine yeni stiller, dijital ürünler, projeleriniz için kaynaklar, tasarım ilhamları ve daha fazlasına sahip bülten.
2300’den fazla kişinin kayıtlı olduğu kulübümüze katıl !
Başvuru için teşekkürler. En kısa sürede sizinle iletişime geçeceğiz.
Lütfen eksik bilgileri tamamlayıp, tekrar deneyin.