Bu İçerikte Yer Alan Ana Başlıklar:
• Tanımla
• Test Et
Bu içerik ile; kullanıcı odaklı düşüncenin temellerinden başlayarak problem tanımlamayı, fikir geliştirmeyi ve bu fikri hayata geçirme adımlarını öğrenerek, daha tutarlı ve kullanıcının davranışlarıyla paralel ürünler tasarlamayı öğreneceksiniz. Tasarım odaklı düşünebilmeyi, kullanıcı merkezli tasarım yapmayı keşfetmeye başlayarak kendi tasarım odaklı düşünme hikayelerinizi oluşturacak, yepyeni deneyimler tasarlama fırsatı bulacaksınız!
Userspots Akademi'de online olarak devam eden; Design Thinking Eğitimi'ne katılarak tasarım odaklı düşünmeyi adım adım deneyimleyerek öğrenebilirsiniz.
Elizabeth Adams Hurwitz, Tasarım adlı eserinde bu kelimeyi kısa ve öz bir şekilde “gerekli olanın araştırılması” olarak tanımlamıştır. Halbuki birçok insana “tasarım” kelimesini söylediğinizde akla hemen yaratıcılık kavramı gelir. Yalnızca yaratıcı insanların tasarım yapıp tasarımcı olabileceği algısı vardır ve yaratıcılığın kazanılan bir özellik değil, doğuştan gelen bir yetenek olduğu düşünülür.
Tabii ki doğru değil.
Tasarım sadece ilham perilerinin omuzlarınıza konmasından ibaret değildir, tasarım yapmak rasyonel bir iştir ve temelleri Tasarım Odaklı Düşünme (Design Thinking) Metodolojisine dayanır.
Tasarım Odaklı Düşünme (Design Thinking) Metodolojisi, problemlerin çözümüne yönelik çözüme dayalı bir yaklaşım sağlayan bir tasarım metodolojisidir. İlgili canlı ihtiyaçlarını anlayarak, sorunu insan merkezli yollarla yeniden çerçeveleyen Design Thinking bilgi ve pratiğe dayalı olarak çözüm sürecini yönetir. Empati, Tanım, Fikir Üretme, Prototip ve Test adımlarından oluşan bu yöntem problemlerle alakalı verilerin toplanması, beyin fırtınası yapılarak fikir geliştirilmesi ve bunları uygulamalı bir yaklaşım benimseyerek deneyimlenip, test edilmesiyle tam olarak tanımlanmamış veya bilinmeyen karmaşık sorunların çözülmesi için son derece yararlıdır. Bu bir düşünce biçimidir, her zaman çok hızlı bir şekilde çözüme ulaşamazsınız fakat çözüme ulaştığınızda ürünün arka planında üzerine düşünülmüş oldukça fazla şey olacaktır. Bu da ürününüzün başarılı bir ürün olma ihtimalini arttırır.
Doğrusal bir sırayla başlanıp daha sonra tersinin bir hale dönüşebilen Tasarım Odaklı Düşünme (Design Thinking) basamaklarına birlikte göz atalım.
İnsan odaklı tasarımın ilk aşamasının Empati olması elbette şaşırtıcı değildir. Hedefinizin kullanıcıyı anlamak olduğu bu aşamada, kullanıcı ile etkileşimde bulunarak onun hakkında derin, kişisel bir anlayış kazanmak amaçlanır. Deneyimlerini, motivasyonlarını ve acı noktalarını anlamak için gözlem yaparak ve sağlam bir etkileşim ile empati kurmaya başlayabilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken şey, bir kullanıcı türünü tanıyarak elde ettiğiniz bilgiler ile ona karşı beslediğiniz kişisel yargılarınızın birbirinden farklı olduğunu bilmeniz gerektiğidir. Hiç tanımadığınız bir insan ile ilgili fikir sahibi olmak kendi yarattığınız önyargılarınızdan ibarettir ve bu yargılarla hareket etmek empati yapmak değildir, empati yapabilmek için insanların hayatlarına dahil olmalı, onların yerine kendinizi koyabilmelisiniz.
Kullanıcı kitlenizle empati kurduktan sonra elde ettiğiniz bilgiler ve deneyimlerinizi bir araya getirip, analizlerinizi sentezleyerek onların hayatlarındaki hangi problemi tanımlamak ve çözmek istediğinizi belirlemeye sıra gelir. Tasarım sürecinin başında belki de aklınızda X problemiyle alakalı bulgular elde etmek vardı. Fakat Empati aşamasından sonra gördüğünüz bir davranış, mekan veya hareket sizi Y problemini tanımlamaya itti. O zaman yolunuzu Y’ye çevirmekten korkmayın.
Unutmayın, bir tasarım herkesin her problemini çözmeye yardımcı olamaz bazen tek bir problemi çözersiniz fakat bunu en iyi şekilde yaparsınız. Önemli olan şey, problem tanımınızı birbirine bağlantılı ve net bir şekilde belirleyip bunun üzerine gitmektir.
Çözüme gitmeye başladığınız bu aşamada olabildiğince çok fikir üretmek önemlidir. Sketchler yaparak, yazarak, mock-up’lar elde ederek birçok şekilde fikirlerinizi ortaya çıkarabilirsiniz. Mantıklı veya mantıksız bütün fikirleri ortaya koyup bunları eleyerek ilerlemek istediğiniz yöne doğru ilerlemeye başlarsınız. Bu adım, prototipleri oluşturmak ve kullanıcılarınızın eline yenilikçi çözümler bulmak için hem yakıt hem de kaynak sağlar. Çeşitli Brainstorming (Beyin Fırtınası), Mind Mapping (Zihin Haritalama) ve Worst Possible Idea (Olası En Kötü Fikir) gibi çalışmalara odaklanılabilir. Problem tanımınızın çeşidine göre bu ve bunun gibi birçok fikir üretme yönteminden faydalanılabilir.
Unutmayın, herkes fikir geliştirebilir. Bunun için sanatçı, tasarımcı veya yaratıcılığı çok yüksek biri olmak şart değildir. Sadece bazı unsurları iyi kurgulamak gerekir.
Doğru Zemin, elde ettiğiniz veriler, doğru araştırma ve trend takibiyle zemininizi sağlam inşa edin.
Doğru Yapı, “Hadi şimdi yeni fikir buluyoruz!” diyerek fikir üretmeye başlamayın. Bu süreci adımlara yayın öncelikle fikir üreticilerini konuya ısındırın genelden özele doğru ilerleyin.
Doğru İnsanlar, “Bu neden olmaz ?” diyen insanlar yerine “Bunu nasıl yapabiliriz ?” diyen insanlarla çalışmayı tercih edin. Fikirlerin düşünülmeden baltalanmasına olanak vermeyin.
Problem çözümü için üretilen fikirlerin ürünün demosuna dönüştürüldüğü aşamadır. Bir sonraki aşamada kullanılabilirliğini test edebilmemiz için ürünün belirli özellikleri gerçeğine uygun şekilde üretilmelidir. Fakat tasarım süreci doğrusal bir süreç değildir, yeniden revize edilebilir ürettiğiniz ürünü atıp yerine yenisini üretmeniz gerekebilir. Bu nedenle bu aşamada üretilen ürün, gerçeğinin spesifik özelliklerini içinde barındıran, küçültülmüş ve ucuz versiyonu olmalıdır. Belirli işlevleri karşılaması önemli olan prototipler, bir karton parçasından yapılabileceği gibi, dijital ortamda da üretilebilir ya da bir marangozhanede de. Bu aşamanın sonunda tasarım ekipleri, ürüne özgü kısıtlamalar ve mevcut sorunlar hakkında daha iyi bir fikre sahip olurlar ve gerçek kullanıcıların son ürünle etkileşime girerken nasıl davranacağı, düşüneceği ve hissedeceği ile ilgili daha net bir görüşe sahip olurlar.
.jpg)
Tasarım Odaklı Düşünme sürecinin son aşamasıdır. Bundan önceki 4 aşamada sağlam temeller atarak kullanıcıyı anladınız, analizler yaptınız sonucunda fikirler üretip bunları ürüne dönüştürdünüz. Teorik olarak her şey yolunda olabilir.
Peki ya pratikte?
Şimdi ürünü test etme zamanı. Acaba ürün öngörülen şekilde çalışıyor mu, kullanıcı üzerinde nasıl bir etki yarattı, teknik problemler neler gibi soruların test edilerek tartışılır. Saptanan problemler sonucunda hangi aşamayla ilişkili bir sorun varsa o aşamaya geri dönülerek düzeltmeler yapılır ve aynı süreç devam eder. Test Etme’nin erkeni yoktur. Her aşamada test edebilirsiniz. Belki zaman kaybetmekten endişe duysanız da daha sağlam temellerle ilerlemenizi sağlayacaktır.
En başta söylemiştik tasarım süreci çizgisel bir süreç değil, sürekli yeni baştan başlayabilir, yeni şeyler keşfedebileceğiniz bir yolda kendinizi bulabilirsiniz. Ne olursa olsun asla denemekten vazgeçmeyin!
Bu içeriği okuduktan sonra Design Thinking metotlarını nasıl uygulayabileceğinizi merak ediyorsanız Design Thinking Rehberi 'ni açıp adım adım takip ederek tasarım sürecine başlayabilir, hızlı bir şekilde beklentinizin şaşırtıcı derecede üstünde sonuçlara ulaşabilirsiniz.
Tabii ki her problemin Design Thinking süreci farklılık gösterebilir. Proje geliştirme sürecinde birden çok metottan yararlanabilir, bu sayede kendinizin ve ekibinizin projeye bağlılığını güçlendirebilir, projenize uygun olarak seçtiğiniz yöntem sayesinde daha efektif sonuçlar elde ederek tasarım odaklı düşünme kanvasınızı hazırlayabilirsiniz. Daha çok metot öğrenmek için Fikir Geliştirmek İçin Design Thinking Metotları içeriğimize göz atabilirsiniz.
-min.jpg)
