Hawthorne Etkisi, insanların bir deneye katıldıkları ve izlendikleri zaman daha çok çalışma ve daha iyi performans gösterme eğilimini ifade eden bir terimdir.
Bireylerin davranışlarını bağımsız değişkenlerin manipülasyonundan ziyade gözlemcilerden aldıkları dikkat nedeniyle değiştirebileceklerini öne sürüyor. Adını 1927 ile 1932 yılları arasında Chicago Hawthorne Western Electric’te Harvard Üniversitesi’nden bir grup psikolog tarafından yapılan araştırmadan alır. Denenme tepkisi diye de bilinir. Test ortamının yarattığı fiziksel ve psikolojik etkiler sonucunda çalışmaya katılan kişilerin normal koşullarda göstermeyecekleri bazı tepkiler göstererek normal performanslarının daha üstünde bir performans sergiledikleri gözlemlenmiştir.
Kullanıcı araştırmasında gözlem eyleminin bireysel davranış üzerinde etkisi olabileceğinin bilinmesi gerekir bu nedenle kullanılabilirlik testi sonuçları test esnasında kullanıcıların normalden daha iyi bir performans gösterecekleri düşünülerek incelenmelidir.
Bu etkiyi önlemek için çalışmanın beklenen sonuçlarını kullanıcıdan uzak tutmak önemlidir. Bu, kullanıcının beklentilere uyum sağlamak için belirli bir performans sergilemek için baskı hissetmesini azaltmaya yardımcı olacaktır.
